لوله پلی اتیلن کشاورزی (استاندارد)|لوله آبیاری کشاورزی

توضیحات

لوله پلی اتیلن چیست؟

لوله پلی اتیلن (polyethylene pipe) از ترکیب دو ماده اتیلن و پلیمر، تولید می‌شود. این لوله علاوه بر مقاومت بالا، انعطاف‌پذیر بوده و امروزه در پروژه‌های مختلف ساختمانی، گازرسانی، آبرسانی، صنعتی و کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پلی اتیلن یک ماده گرمانرم است که قابلیت ذوب داشته و در سایزهای مختلف می‌توان آن را قالب‌گیری کرد. در تولید این لوله از پلیمر پلی اتیلن و گرانول مستربچ (رنگ مشکی) استفاده می‌شود. در واقع مواد درجه یک پتروشیمی به رنگ سفید است اما مواد افزودنی (مستربچ) به آن اضافه می‌شود تا به رنگ مشکی درآید.

انواع لوله پلی اتیلن

اگر بخواهیم لوله‌های پلی اتیلن را دسته بندی کنیم، می‌توانیم بر اساس سه ملاک مهم این کار را انجام دهیم؛

• انواع لوله پلی اتیلن بر اساس کیفیت مواد اولیه

اگر لوله پلی اتیلن را بر اساس کیفیت مواد اولیه تقسیم‌بندی کنیم، دو گروه لوله خواهیم داشت؛

1. لوله پلی اتیلن استاندارد (تولید شده از مواد درجه یک پتروشیمی در دو گرید PE80 و PE100)
2. لوله پلی اتیلن غیر استاندارد یا لوله آبرسانی پلی اتیلن (مواد اولیه این لوله از درجه کیفیت کمتری نسبت به لوله استاندارد برخوردار است)

• انواع لوله پلی اتیلن بر اساس رده مواد اولیه

اگر لوله پلی اتیلن استاندارد را بر اساس رده مواد اولیه تقسیم‌بندی کنیم، دو گروه لوله خواهیم داشت؛

1. لوله پلی اتیلن استاندارد PE80
2. لوله پلی اتیلن استاندارد PE100

در این مورد ذکر دو نکته ضروری است؛ اولاً اینکه رده‌بندی مواد اولیه فقط برای لوله پلی اتیلن استاندارد کاربرد دارد. دومین نکته این است که لوله پلی اتیلن اگر از مواد اولیه با چگالی بالا (HDPE_ high density polyethylene) یا هایدن تولید شود دارای دو گرید PE80 و PE100 است. بهتر است بدانید؛ در تولید لوله پلی اتیلن استاندارد در سایزهای 20، 25، 32، 40، 50، 63، 75، 90، 110، 125، 160، 200، 250، 315، 355 و 400 میلیمتر، مواد هایدن استفاده می‌شود. همچنین لوله پلی اتیلن در سایزهای 6 و 16 میلیمتر از مواد لودن تولید می‌شود و دارای دو رده متفاوت (PE40 و PE32) است.

• انواع لوله پلی اتیلن بر اساس نوع کاربری

برخی منابع نیز لوله پلی اتیلن را بر اساس نوع کاربری و موارد مصرف آن تقسیم‌بندی می‌کنند. به عنوان مثال؛ لوله پلی اتیلن کشاورزی، لوله پلی اتیلن آبرسانی، لوله پلی اتیلن چاه. این مدل تقسیم بندی دقت زیادی ندارد و فقط نحوه استفاده کاربر لحاظ شده است. البته که تا وقتی نوع پروژه و نحوه مصرف مشخص نشود، نمی‌توان سایز، فشار، ضخامت و سایر مشخصات فنی لوله پلی اتیلن را تعیین کرد.

لوله پلی اتیلن استاندارد

لوله پلی اتیلن استاندارد در طرح‌های آبیاری و آبرسانی، بویژه در باغات میوه به عنوان لوله اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مقاومت بالای این لوله در برابر خوردگی، سایش، ضربه و مواد شیمیایی، آن را به یک گزینه مطلوب برای طرح‌های کشاورزی تبدیل کرده است. این لوله توانایی تحمل فشار کاری بالا، ضخامت قابل قبول و کیفیت مطلوبی دارد. لوله اصلی به پمپ آب متصل شده و باید بتواند آبی که با فشار از پمپ خارج می‌شود را به سمت لوله‌های فرعی هدایت کند. علاوه بر این از لوله غیر استاندارد هم به عنوان لوله آبرسانی استفاده می‌شود. لوله غیر استاندارد نسبت به مدل استاندارد، قیمت پایین تری دارد.

مشخصات فنی لوله پلی اتیلن استاندارد

انواع سایزهای لوله پلی اتیلن+ متراژ هر کلاف

سایز لوله پلی اتیلن همان قطر داخلی دهانه لوله است. این اندازه مطابق با جدول استاندارد، بر حسب اینچ و میلیمتر بیان می‌شود. انواع سایزهای لوله پلی اتیلن عبارتند از؛

• لوله پلی اتیلن سایز 6 میلیمتر (متراژ هر کلاف 500 متر)
• لوله پلی اتیلن سایز 16 میلیمتر (متراژ هر کلاف 400 متر)
• لوله پلی اتیلن سایز 20 میلیمتر معادل ½ اینچ (متراژ هر کلاف 100 متر)
• لوله پلی اتیلن سایز 25 میلیمتر معادل ¾ اینچ (متراژ هر کلاف 100 متر)
• لوله پلی اتیلن سایز 32 میلیمتر معادل 1 اینچ (متراژ هر کلاف 100 متر)
• لوله پلی اتیلن سایز 40 میلیمتر معادل ¼ 1 اینچ (متراژ هر کلاف 100 متر)
• لوله پلی اتیلن سایز 50 میلیمتر معادل ½ 1 اینچ (متراژ هر کلاف 100 متر)
• لوله پلی اتیلن سایز 63 میلیمتر معادل 2 اینچ (متراژ هر کلاف 100 متر)
• لوله پلی اتیلن سایز 75 میلیمتر معادل ½ 2 اینچ (متراژ هر کلاف 100 متر)
• لوله پلی اتیلن سایز 90 میلیمتر معادل 3 اینچ (متراژ هر کلاف 100 متر)
• لوله پلی اتیلن سایز 110 میلیمتر معادل 4 اینچ (متراژ هر کلاف 100 متر)
• لوله پلی اتیلن سایز 125 میلیمتر معادل 5 اینچ (متراژ هر کلاف 100 متر)
• لوله پلی اتیلن سایز 160 میلیمتر معادل 6 اینچ (شاخه 6 و 12 متری)
• لوله پلی اتیلن سایز 200 میلیمتر معادل 8 اینچ (شاخه 6 و 12 متری)
• لوله پلی اتیلن سایز 250 میلیمتر معادل 10 اینچ (شاخه 6 و 12 متری)
• لوله پلی اتیلن سایز 315 میلیمتر معادل 12 اینچ (شاخه 6 و 12 متری)
• لوله پلی اتیلن سایز 355 میلیمتر معادل 14 اینچ (شاخه 6 و 12 متری)
• لوله پلی اتیلن سایز 400 میلیمتر معادل 16 اینچ (شاخه 6 و 12 متری)

لوله پلی اتیلن در سایزهای 6، 16، 20، 25، 32، 40، 50، 63، 75، 90، 110 و 125 به صورت کلافی تولید و عرضه می‌شود. این لوله در سایزهای 160، 200، 250، 315، 355 و 400 به صورت شاخه‌های 6 و 12 متری تولید می‌شود.

کاربردهای لوله پلی اتیلن استاندارد

لوله استاندارد قابلیت جوش، قابلیت اتصال‎‌پذیری، وزن پایین و مقاومت بالا دارد. تمامی این ویژگی‌ها باعث شده، این لوله کاربردهای متعددی داشته باشد. کاربردهای لوله پلی اتیلن استاندارد عبارتند از؛

• صنایع مختلف مانند؛ پتروشیمی، دریایی و حفاری
• مصارف کشاورزی، آبیاری مزارع، باغات و گلخانه ها
• مصارف شهری، ساختمان‌سازی، شبکه انتقال آب شرب، فاضلاب و پسماندهای شهری

شرکت آرکا صنعت آب علاوه بر لوله پلی اتیلن استاندارد و آبرسانی، لوله تاشو پلی اتیلن نیز تولید و عرضه می‌کند. می‌توان جهت انتقال آب و سایر سیالات تا فشار کاری 3.5 بار از این لوله بهره برد. مزیت لوله های تاشو نسبت به لوله پلی اتیلن، قیمت مناسب، قابلیت استفاده در زمین‌هایی با شیب ملایم، انعطاف پذیری بالا و حجم پایین است.

نوشته‌های روی لوله پلی اتیلن استاندارد

اگر لوله پلی اتیلن استاندارد باشد، باید اطلاعات و مشخصات فنی به صورت دقیق بر روی آن حک شود. این اطلاعات به مشتریان کمک می‌کند تا در هنگام خرید لوله پلی اتیلن از کیفیت آن اطمینان حاصل کند. اطلاعات زیر مطابق با تصویر زیر است؛

• نام کارخانه تولیدی
• شماره جهت استعلام پروانه استاندارد
• نوع کاربرد لوله پلی اتیلن (آبرسانی، گازرسانی)
• قطر و ضخامت لوله پلی اتیلن (مثلاً 4.5*75 یعنی قطر لوله 75 میلیمتر بوده و ضخامت آن نیز 4.5 میلمیتر است)
• SDR (Standard Dimension Ratio) : نسبت قطر خارجی اسمی لوله به ضخامت جداره اسمی لوله (این عدد نشان‌دهنده میزان نازکی یا ضخامت لوله است. هر چه عدد SDR بالاتر باشد، لوله نازکتر است و هر چه این عدد پایینتر باشد، لوله ضخامت بیشتری دارد)
• PE (Polyethylene): گرید لوله‌های پلی اتیلن هایدن به دو گروه PE80 و PE100 تقسیم می‌شود.
• PN (Pressure Nominal): فشار کاری اسمی (حداکثر فشار قابل تحمل در دمای معین بدون آسیب)
• تاریخ ساخت (سال و ماه و روز)
• مدل مستربچ به کار رفته
• شیفت کاری

کیفیت لوله پلی اتیلن کشاورزی (استاندارد)

شاه لوله یا لوله اصلی سیستم آبیاری باید کیفیت و مقاومت بالایی داشته باشد. فقط در اینصورت است که؛ تحت فشار شکسته نمی‌شود و در کار آسیب نمی‌بیند. کشاورزان همیشه بدنبال لوله‌ای هستند که قابلیت مدفون شدن زیر خاک را داشته باشد. همچنین بدلیل استفاده از تراکتور و دستگاه‌های برداشت محصول، لوله‌ای می‌خواهند که توانایی تحمل ضربات این وسایل را داشته باشد. لوله پلی اتیلن استاندارد، تمامی این ویژگی‌ها را دارد.

نکات مهم هنگام خرید لوله آب کشاورزی

بسیاری از کشاورزان و باغداران در هنگام تماس با شرکت آرکا صنعت آب، نیاز خود را اینگونه مطرح می‌کنند؛

یک لوله فشار قوی میخواهم! یک لوله آب کشاورزی میخواهم!

نکته ای که این دسته از کشاورزان در نظر نمی‌گیرند این است که؛ لوله پلی اتیلن در سایزها و فشارهای کاری مختلف تولید و عرضه می‌شود. طبق اطلاعاتی که در توضیحات تکمیلی آورده شده، لوله پلی اتیلن از سایز 6 تا 400 تولید شده و این سایزها دارای فشارهای کاری مختلف هستند. بنابراین هنگام خرید لوله پلی اتیلن حتماً باید دو مورد زیر مشخص شود؛

1. میزان تحمل فشار (بر اساس بار یا اتمسفر)
2. سایز لوله (بر اساس اینچ و یا میلیمتر)

تنها در این صورت است که می‌توانید متناسب با طرح آبیاری خود، لوله تهیه کنید. به عنوان مثال، اگر برای آبیاری مزرعه به لوله 6 اینچ کشاورزی (6 اینچ معادل 160 میلیمتر) نیاز دارید، باید تعیین کنید که این لوله تا چه فشار کاری را قرار است تحمل کند. مثلاً لوله 6 اینچ در فشارهای مختلف 6 بار، 8 بار، 10 بار و غیره تولید می‌شود. کشاورز باید بر اساس؛ شیب زمین، فشار پمپ آب، محصول زیر کشت و نحوه اجرای طرح آبیاری، فشار و سایز لوله پلی اتیلن را تعیین کند.

در نظر داشته باشید که؛ هر چه ضخامت لوله بالاتر می‌رود، فشار بیشتری را می‌تواند تحمل کند. قاعدتاً وزن لوله نیز بیشتر می‌شود. درست است که میگوییم همه لوله ها در فشارهای کاری مختلف تولید می‌شوند اما ضخامت و فشار کاری لوله باید با یکدیگر تناسب داشته باشد. مثلاً لوله پلی اتیلن سایز 16 میلیمتر فقط در فشارهای کاری 4 و 5 بار تولید می‌شود. این لوله با توجه به سایزی که دارد نمی‌تواند در فشار بیشتر یا کمتر از این محدوده تولید شود.

انواع گرید لوله‌های پلی اتیلن

ابهام دیگری که بسیاری از مصرف کنندگان لوله پلی اتیلن دارند، درمورد گریدبندی لوله است. اصطلاح گرید به معنای رده، دسته و رتبه برای دو مسئله متفاوت به کار می‌رود.

یک نوع گریدبندی بر اساس روش پلیمریزاسیون، وزن مولکولی و تفاوت در ساختار زنجیره مواد پلی اتیلن مشخص می‌شود. اگر بر این اساس دسته بندی انجام شود، 4 گرید لوله پلی اتیلن عبارتند از؛

1. پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE)
2. پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE)
3. پلی اتیلن خطی با چگالی کم (LLDPE)
4. پلی اتیلن با وزن مولکولی فوق العاده بالا (UHMWPE)

این گریدها فقط برای لوله پلی اتیلن استاندارد به کار می‌رود. قاعدتاً لوله پلی اتیلن غیراستاندارد به دلیل مواد ناخالصی که در تولید آن به کار می‌رود، کیفیت پایین‌تری داشته و گریدبندی برای آن کاربرد ندارد. لوله پلی اتیلن استاندارد که با مواد با چگالی بالا (HDPE_ high density polyethylene) یا هایدن تولید می‌شود دارای دو گرید PE80 و PE100 است. لوله پلی اتیلن PE100 دانسیته بیشتر و ضخامت کمتری دارد. در حالی که لوله پلی اتیلن PE80 دانسیته کمتر و ضخامت بیشتری دارد. بر همین اساس یکی از تفاوت‌های لوله پلی اتیلن PE80 و PE100 در وزن آنها است. در واقع لوله پلی اتیلن PE100 سبک‌تر است. این مواد برای تولید لوله پلی اتیلن آبرسانی و گازرسانی به کار می‌رود.

اگر در تولید لوله از مواد پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE_ Low density polyethylene) استفاده شود، این مواد با دو گرید PE40 و PE32 به کار می‎‌رود. معمولاً لوله پلی اتیلن سایز 16 میلمیتر استاندارد، با این مواد تولید می‌شود. اصطلاحاً به این مواد لودن (low density) می‌گویند.

یک نوع گریدبندی نیز توسط معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی مشخص می‌شود. این سازمان بر اساس سوابق کاری، شرکت در نمایشگاه‌های مرتبط با سامانه‌های نوین آبیاری داخلی و خارجی، تجهیزات خط تولید و سایر فاکتورها به تولیدکننده لوله پلی اتیلن، رتبه A، B، C اختصاص می‌دهد. به عنوان مثال؛ لوله پلی اتیلن گرید A هم از مواد درجه یک پتروشیمی تولید شده و هم توسط تولیدکننده با سابقه.

نحوه اتصال دو لوله پلی اتیلن

لوله پلی اتیلن کشاورزی قابلیت جوش، قابلیت اتصال‎‌پذیری، وزن پایین و مقاومت بالایی دارد. به علاوه می‌توان با استفاده از اتصالات پلی اتیلن پیچی و اتصالات جوشی، دو لوله پلی اتیلن را به یکدیگر متصل کرد. لازم به ذکر است که؛ برای لوله از سایز 20 تا 125 میلیمتر از اتصالات پیچی و برای سایز بیشتر از 125 میلیمتر از اتصالات جوشی استفاده می‌شود. در ویدئوی زیر نحوه اتصال دو لوله پلی اتیلن به یکدیگر به استفاده از رابط مساوی به نمایش گذاشته شده است؛

قیمت لوله پلی اتیلن استاندارد

تشخیص لوله پلی اتیلن استاندارد از غیر استاندارد کار آسانی نیست. با توجه به اختلاف قیمت این دو نوع لوله، بهتر از است آن را از شرکت‌های تولیدی معتبر و با سابقه خریداری کنید. بالاترین کیفیت و بهترین قیمت لوله پلی اتیلن استاندارد را از شرکت آرکا صنعت آب، بخواهید. آرکا صنعت آب، علاوه بر لوله پلی اتیلن (استاندارد و آبرسانی) و نوار تیپ، تمامی تجهیزات آبیاری قطره ای را تولید و عرضه می‌کند.

تشخیص وزن لوله بر اساس جدول استاندارد

یکی از راه‌های مطمئن و دقیق برای تشخیص وزن لوله پلی اتیلن استاندارد، استفاده از جدول اطلاعات لوله ها بر اساس استاندارد INSO14427-2 است. طبق این جدول شما می‌توانید به راحتی بر اساس سایز لوله و فشاری که برای آن تعریف شده، وزن لوله را محاسبه کنید. شرکت آرکا صنعت آب با همکاری گروه آموزشی صبا، در ویدئو زیر به طور کامل این روش را آموزش داده است. به علاوه از طریق لینک زیر می‌توانید PDF جدول استاندارد لوله پلی اتیلن را دانلود کنید.

PDF جدول استاندارد لوله پلی اتیلن

سوالات متداول لوله پلی اتیلن کشاورزی (استاندارد)

آیا قیمت لوله پلی اتیلن کلافی با شاخه ای تفاوت دارد؟

خیر. قیمت لوله پلی اتیلن بر حسب وزن، متراژ و مواد اولیه به کار رفته در تولید آن محاسبه می‌شود. بنابراین شاخه ای یا کلافی بودن لوله تاثیری در قیمت تمام شده لوله ندارد. لوله پلی اتیلن از سایز 6 میلیمتر تا سایز 125 میلیمتر (معادل 5 اینچ) به صورت کلافی تولید می‌شود. از سایز 160 میلیمتر به بالا در شاخه 6 متری و 12 متری تولید می‌شود.

انواع گرید لوله‌های پلی اتیلن چیست و هر کدام به چه معناست؟

بر اساس روش پلیمریزاسیون، وزن مولکولی و تفاوت در ساختار زنجیره، پلی اتیلن به چهار گرید مختلف تقسیم می‌شود؛

• پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE)
• پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE)
• پلی اتیلن خطی با چگالی کم (LLDPE)
• پلی اتیلن با وزن مولکولی فوق العاده بالا (UHMWPE)

اگر لوله با مواد پلی اتیلن با چگالی بالا یعنی هایدن تولید شود، در دو رده PE80 و PE100 قرار می‌گیرد. بنابراین PE در لوله پلی اتیلن به معنای رده مواد اولیه آن است. مهم است بدانید که این گریدبندی با گرید A، B، C تفاوت دارد. زیرا این مدل تقسیم‌بندی (A/B/C) بر اساس سابقه کارخانه تولیدی، نوع مواد اولیه جهت تولید لوله پلی اتیلن، کیفیت و نوع دستگاه‌هایی که در بخش تولید به کار گرفته می‌شود، میزان تخصص پرسنل کارخانه و بسیاری فاکتورهای دیگر مشخص می‌شود. مثلاً یک کارخانه تولیدی لوله پلی اتیلن با گرید A فقط از مواد درجه یک پتروشیمی در تولیدات خود استفاده می‌کند.

آیا لوله های آبرسانی کشاورزی برای انتقال آب آشامیدنی قابل استفاده است؟

لوله پلی اتیلن برای انتقال آب مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما از آنجا که انتقال آب آشامیدنی از حساسیت بالایی برخوردار است، باید حتماً از لوله پلی اتیلن استاندارد استفاده شود. لوله به کار رفته برای آب آشامیدنی باید دارای تاییدیه آب شرب نیز باشد.

خط آبی رنگ، زرد رنگ و یا قرمز رنگ حک شده بر روی لوله، نشان دهنده چیست؟

خطوط رنگی درج شده بر روی لوله، نوع کاربری آن را نشان می‌دهد. در واقع لوله پلی اتیلن با خط آبی نشان دهنده این است که این لوله برای انتقال آب کاربرد دارد. خط آبی نشان از استاندارد بودن لوله پلی اتیلن یا کیفیت آن نیست. به عنوان مثال؛

• خط زرد به معنای لوله پلی اتیلن مخصوص انتقال گاز است.
• خط آبی یعنی لوله پلی اتیلن جهت انتقال آب و سایر سیالات کاربرد دارد.
• خط قرمز به معنای این است که لوله جهت انتقال فاضلاب تولید شده است.

عمر مفید لوله پلی اتیلن چند سال است؟

پاسخ این سوال به مواد اولیه و کیفیت لوله بستگی دارد. لوله پلی اتیلن استاندارد شرکت آرکا صنعت آب دارای 10 سال گارانتی، تاییدیه آب شرب و تاییدیه سازمان جهاد کشاورزی است.