شرکت آرکا صنعت آب

تولید کننده لوله، اتصالات و نوار تیپ

تماس جهت خرید

۰۹۱۲۰۱۹۰۹۶۸_۰۹۱۹۸۸۴۲۲۹۱

تماس جهت خرید

۰۹۱۲۰۱۹۰۹۶۸_۰۹۱۹۸۸۴۲۲۹۱

در جریان پیوند کشاورزی با صنعت، سیستم‌های آبیاری متنوعی به بهره‌برداری رسید. این سیستم‌ها از اجزای مختلفی تشکیل شده که دریپر یا قطره چکان آبیاری یکی از اصلی‌ترین قسمت‌های آن محسوب می‌شود. در این مقاله با شرکت آرکا صنعت آب همراه باشید تا درمورد انواع قطره‌چکان کشاورزی و کاربردهای آن بیشتر بدانید.

قطره چکان آبیاری چیست؟

در سیستم آبیاری به نازل‌هایی که در انتها، آب را به گیاه می‌رساند، قطره چکان آبیاری یا دریپر می‌گویند. قطره‌چکان‌ها وظیفه انتقال آب، کود و سایر مواد مغذی را از خطوط آبیاری به ریشه گیاه، بر عهده دارند. با توجه به اینکه قطره‌چکان‌ها در خط مقدم آبیاری قطره‌ای قرار دارند بایستی پایدار، مقاوم در برابر گرفتگی و دارای آبدهی یکسان باشند.

قطره چکان کشاورزی، اتصال کوچکی است که از پلیمرهای باکیفیت و با دیافراگم‌هایی از جنس سیلیکون ساخته می‌شود. طراحی بیشتر دریپرها به صورت PC خودشوینده است و هنگام خروج آب، داخل دریپر با سرعت می‌چرخد، قطره‌چکان را شستشو می‌دهد و از رسوب و گرفتگی داخل آن جلوگیری می‌کند. پوسته دریپر آنتی یو وی بوده و در برابر اشعه خورشید مقاوم است.

قطره چکان آبیاری

انواع قطره چکان آبیاری

به منظور اجرا و پیاده‌سازی سیستم آبیاری قطره‌ای، باید از انواع قطره چکان و کاربرد آنها با توجه به نوع مصرف (زمین کشاورزی یا باغ) آگاهی داشته باشید. با این آگاهی، کشاورزان و کاربران انتخاب مناسب‌تر و به صرفه‌تری خواهند داشت. یکی از وظایف شرکت آرکا صنعت آب معرفی هر چه دقیق‌تر تجهیزات آبیاری قطره‌ای است تا کشاورزان و مصرف‌کنندگان محترم، بهترین انتخاب را داشته باشند. قطره چکان‌های آبیاری به چند گروه کلی تقسیم می‌شوند؛

  1. قطره چکان دبی ثابت

    • قطره چکان دبی ثابت 8 لیتر
    • قطره چکان دبی ثابت 4 لیتر
    • دریپر بین خطی پرسی
    • دریپر بین خطی بازشونده
  2. قطره چکان تنظیمی

    • قطره چکان زیتونی
    • قطره چکان کوزه ای
    • قطره چکان تنظیمی 8 نازله
  3. لوله های قطره چکان دار (لوله دریپردار)

  4. نوار آبیاری قطره ای (نوار تیپ)

  • قطره چکان دبی ثابت

همانطور که از نام این قطره چکان پیداست، میزان خروجی آب از آن، ثابت است. این قطره چکان به گونه‌ای  طراحی شده‌ که با تغییر فشار جریان ورودی آب، به صورت خودکار دبی خروجی را ثابت نگه می‌دارد. این قطره‌چکان‌ها به عنوان دریپر با دبی آبدهی ثابت شناخته می‌شوند. این اتصال باعث یکنواختی توزیع آبدهی در فشارهای مختلف می‌شود. به این معنا که تفاوت فشار آب در اول خط آبیاری نسبت به آخر خط که فشار کمتری دارد، با قطره چکان جبران می‌شود و دبی خروجی آب در تمامی طول خط آبیاری، یکسان است. به زبان ساده، دبی یعنی میزان حجم آبی که قطره چکان می‌تواند در دقیقه یا ساعت عبور دهد. قطره چکان دبی ثابت با قابلیت آبدهی 4 و 8 لیتر در ساعت تولید می‌شود.

قطره چکان 8 لیتر
  • قطره چکان تنظیمی

تنظیمی بودن این قطره چکان بدین معناست که؛ میزان خروجی آب از این قطره چکان، قابل تنظیم است. در واقع مصرف کننده یا کشاورز، با توجه به نیاز آبی و موقعیت گیاه می‌تواند قطره‌چکان‌ها را در فواصل مورد نظر و به تعداد دلخواه بر روی لوله آبیاری نصب کند. لازم به ذکر است که قطره چکان تنظیمی بهاره زیتونی و قطره چکان 6 نازله بزرگ نیز در همین دسته قرار می‌گیرد.

از آنجا که در قطره چکان‌های تنظیمی می‌توان خروجی آب را دستکاری و کنترل کرد، بهتر است برای طرح‌های آبیاری در فصول مختلف سال، از این نوع قطره چکان استفاده کرد. در نظر داشته باشید که قطره چکان‌های تنظیمی به صورت 6 و 8 نازله تولید می‌شود. همچنین این اتصال به صورت رزوه ای (پیچی) و استپ دار طراحی شده است و می‌تواند در دبی‌های مختلف تنظیم شود.در ویدئو زیر، نحوه نصب قطره چکان تنظیمی بر روی لوله 16 میلیمتر آموزش داده شده است؛

لوله های قطره چکان دار (لوله دریپردار)

گروه دیگری از قطره چکان کشاورزی، لوله قطره چکان دار است. این لوله ها از جنس پلی اتیلن استاندارد بوده و درون آن دریپرهایی در فواصل مشخص تعبیه شده است. قطره چکان قرار داده شده در این لوله ها دارای دو نوع معمولی و خود تنظیم شونده هستند.

لوله های دریپردار با قطره چکان خود تنظیم شونده یا جبران کننده فشار به نام PC Dripper نیز شناخته می‌شوند. مزیت این گروه از قطره چکانها این است که دبی خروجی سیال، ثابت است. یعنی تا زمانی که فشار آب در محدوده مجاز باشد، خروجی قطره چکان نیز ثابت است. در واقع طراحی دریپرهای قرار داده شده درون لوله باعث پایداری میزان و فشار آب می‌شود. به علاوه این نوع قطره چکان آبیاری قطره ای خودشوینده بوده و مشکل گرفتگی نیز برای آنها بوجود نخواهد آمد.

اما لوله های قطره چکاندار معمولی، جبران کننده فشار نبوده و سرعت جریان خروجی بر اساس فشار کاری آب درون لوله است.به عبارت دیگر با افزایش فشار سیال، دبی خروجی نیز بالاتر می‌رود. بنابراین سرعت جریان خروجی به قطر لوله، فاصله دریپرها، شیب و ارتفاع زمین و نقشه لوله کشی بستگی دارد.

آبیاری قطره ای با نوار تیپ

حالت دیگری نیز وجود دارد که قطره چکانها یا امیترها (Emitters) در انتهای خط قرار گیرند و آن هم استفاده از نوار تیپ در جریان آبیاری است.

نوار تیپ نوعی نوار آبیاری قطره ای است که نسبت به لوله های پلی اتیلن ضخامت کمتری دارد. در واقع خروجی نوار تیپ نیز نوعی قطره چکان است. نحوه طراحی و دوخت نوار تیپ باعث خارج شدن آب به صورت قطره قطره و با دبی ثابت می‌شود. نوار تیپ بغلدوخت و نوار تیپ پلاکدار دو نوع نوار آبیاری هستند که قادرند در طی فرآیند چند ساعته، نیاز آبی گیاهان را تامین کنند. معمولاً از این روش آبیاری برای مزارع و کشت های ردیفی استفاده می‌شود.

نوار تیپ بغلدوخت

نوار تیپ بغل دوخت قطره چکانهایی در فواصل ۱۰ و ۲۰ سانتی‌متر دارد. این روزنه‌ها همان نقاطی هستند که آب را به ریشه گیاه می‌رساند.

نوار تیپ پلاک دار

نوار تیپ پلاکدار نوعی نوار آبیاری است که در داخل آن پلاک‌هایی تعبیه شده است. جنس پلیمری و طراحی خاص این پلاک‌ها باعث می‌شود فشار پایین آب جبران شود.

نوار تیپ آرکا

کدام قطره چکان را انتخاب کنم؟

از آنجا که در خطوط آبیاری، قطره‌چکان ارتباط نزدیکی با گیاه دارد، از حساسیت بالایی برخوردار است. انتخاب یک دریپر مناسب، آبدهی و کوددهی یکنواخت و منظم را تضمین می‌کند. برای انتخاب قطره چکان استاندارد، عوامل زیر را در نظر بگیرید؛

  1. فشار آب در مزرعه یا باغ شما چقدر است؟
  2. حداکثر میزان دبی چقدر است؟
  3. آیا نوع و جنس خاک مزرعه یا باغ خود را می‌شناسید؟ بویژه میزان نفوذپذیری خاک را می‌دانید؟
  4. اقلیم آب و هوایی در کدام دسته قرار می‌گیرد؟ گرم و خشک، سرد کوهستانی، معتدل و مرطوب، گرم و مرطوب.
  5. در اقلیم مورد نظر شما، میزان و شدت تبخیر آب چقدر است؟
  6. در اقلیم مورد نظر شما، میزان وزش باد چقدر است؟
  7. محصول زیر کشت چیست؟ قرار است چه محصولی بکارید؟
  8. قبلاً از چه سیستم آبیاری استفاده می‌کردید؟ سنتی یا نوین؟
  9. شیوه زراعت در مزرعه، باغ یا گلخانه شما به چه شکل است؟ آرایش کشت شما چیست؟

با در نظر گرفتن عوامل بالا می‌توانید یک انتخاب هوشمندانه و درست داشته باشید. به عنوان مثال اگر قصد آبیاری یک باغ ویلا یا باغچه کوچک را دارید و فشار آب نیز پایین است، استفاده از قطره چکان زیتونی توصیه می‌شود. یا اگر قصد آبیاری درختان کهنسال را دارید می‌توانید از قطره چکان تنظیمی 0 تا 100 لیتر در ساعت استفاده کنید. همچنین قطره چکان کوزه ای نیز در آبیاری محصولات کشت شده در گلخانه کاربرد دارد.

با سیستم آبیاری قطره ای، تمام درختان و گیاهان به صورت یکنواخت رشد می‌کنند، آب، کود و دیگر مواد مغذی نیز به صورت بهینه به گیاه می‌رسد و به اندازه قابل توجهی در مصرف آنها صرفه‌جویی می‌شود. پیشنهاد آرکا صنعت آب این است که قبل از اجرای طرح کشاورزی با متخصصان مورد اعتماد مشورت کرده تا بالاترین بهره‌وری را تجربه کنید و بهترین قطره‌چکان آبیاری را استفاده کنید.

کدام قطره چکان برای محصول من مناسب است؟

اینکه کدام قطره چکان برای محصول مورد نظر شما بیشترین کارایی را دارد، به پارامترهای مختلفی بستگی دارد. مهمترین عامل در انتخاب قطره چکان دبی مورد نیاز با توجه به محصول کشت شده است. در واقع یکی از عواملی که در انتخاب نوع قطره‌چکان تاثیر دارد این است که میزان آبیاری شما چقدر است؟ یعنی در ساعت برای آبیاری محصول خود به چند لیتر آب نیاز دارید؟ قطره‌چکان‌ها دارای دبی‌های مختلف ۲-۴-۸-۲۴-۳۲ لیتر بر ساعت هستند. معمول‌ترین نوع دریپر، قطره‌چکان تنظیمی ۸ لیتر بر ساعت است. 

قطره چکان آبیاری قطره ای

نگهداری بهینه از قطره چکان‌ 

  1. مهم‌ترین کاری که در طول خطوط آبیاری باید انجام داد، کنترل قطره‌چکان‌ها از نظر گرفتگی روزنه‌هاست. دبی قطره‌چکان‌ها می‌بایست مرتباً بررسی شود. چنانچه در طول لترال (لوله‌های پای درخت) یک قطره‌چکان دچار گرفتگی شود، آن قطره‌چکان را تعویض کنید، ولی چنانچه تعداد بیشتری قطره‌چکان مسدود باشد علت را باید از ابتدای لترال بررسی نمایید.
  2. در صورتیکه خطر انسداد قطره‌چکان‌ها یا لوله‌ها توسط موجودات زنده مانند جلبک، قارچ و باکتری وجود دارد، بایستی با عمل کلرزنی آنها را از بین ببرید.
  3. جهت توزیع یکنواخت فشار در سیستم و آبدهی یکسان، ضروری است از قطره‌چکان‌های تنظیم‌کننده فشار استفاده کنید.
  4. جهت کاهش تشکیل رسوب آهن در قطره‌چکان آبیاری، اسید سولفوریک به آب اضافه کنید.

مزایای استفاده از قطره چکان در آبیاری

  • افزایش بازدهی
  • افزایش عملکرد محصولات باغی و گلخانه‌ای
  • کاهش نیروی انسانی و هزینه‌های وابسته به آن
  • صرفه‌جویی و استفاده بهینه در مصرف آب
  • مقاومت در برابر کود و مواد شیمیایی
  • راحت و آسان شدن عملیات زراعی
  • کاهش شوری
انواع قطره‌چکان آبیاری

سخن پایانی

با توجه به آنچه گفته شد؛ قطره‌ چکان‌ آبیاری یا دریپر هم کارایی بالایی دارد و هم در مصرف بهینه آب نقش بسزایی ایفا می‌کند. از سوی دیگر تنوع دریپرها، انتخاب را سخت می‌کند. در همین راستا زمانی که مطمئن شدید استفاده از قطره‌چکان به افزایش بهره‌وری ختم می‌شود، در به کارگیری آن تردید نکنید و از محصولات با کیفیت و تضمین شده استفاده کنید. برای اطلاع از قیمت قطره چکان آبیاری و سایر لوازم و تجهیزات آبیاری با شماره‌های ۰۹۱۲۰۱۹۰۹۶۸_۰۹۱۹۸۸۴۲۲۹۱ تماس حاصل فرمایید.